Καλά Χριστούγεννα

Ο Θρυμματισμένος κόσμος

Ο Θρυμματισμένος κόσμος

Σαλαμίνα

Η ΠΟΙΗΣΙΣ ΤΩΝ ΕΡΕΙΠΙΩΝ

Η ΠΟΙΗΣΙΣ ΤΩΝ ΕΡΕΙΠΙΩΝ Σὲ βλέπω ἐκεῖ ρημόσπιτο, σὲ βλέπω ἐκεῖ ρημάδι. Ἀγριόχορτα στὸ δῶμά σου τὰ χρόνια ἔχουνε σπείρει. Χιόνια, βροχὲς σ' ἐγέρασαν, ἀντάρες σ' ἔχουν φθείρει, καὶ στέκεις καὶ ὀνειρεύεσαι στὸ μακρινὸ λαγκάδι. Τὸ μάτι μου, ἀπ' ὀνείρατα ποιητικὰ γεμᾶτο, ποῦ τ' ἄπειρο διάστημα γοργὰ τὸ ταξειδεύει, καὶ λούεται μὲς στὰ κύματα ποῦ λάμπουν ἐκεῖ κάτω − μ' ἀγάπη καὶ προτίμησι στὸ δῶμά σου σταθμεύει. Οἱ στοχασμοί μου − ἀναλαμπές, ποῦ στέλλουν οἱ αἰῶνες καὶ ἡ Ζωὴ − στὸ δῶμά σου ἀνεβοκατεβαίνουν, καὶ μέσα στὰ χαλάσματα, ποῦ ἀράχνες τώρα ὑφαίνουν, πετοῦν τῆς φαντασίας μου ᾑ ρόδινες εἰκόνες. Τί βρίσκει στὰ συντρίμμια σου τὰ θλιβερὰ τὸ μάτι; ποιὰ βρύσι τρέχει ἀπόκρυφη στὰ σκόρπια σου λιθάρια, καὶ πίνει ἡ φαντασία μου κι' ὡραίους κόσμους πλάττει, κόσμους ζωῆς στὰ κρύα σου, νεκρά σου ἀπομεινάρια; Καὶ κἄποτε μέσ' ἀπὸ κεῖ βαρειὰ φωνὴ μοῦ κράζει: "Ὦ σύ, ποῦ ὁ νοῦς σου μέσα 'δῶ μ' αὐθάδειαν ὀργιάζει κ' εὐδαιμονίας ὄνειρα στὰ ἐρείπια χρυσοπλέκει, ξέρεις μιὰ μέρ' ἂν μ' ἔκαψε τοῦ πόνου ἀστροπελέκι;"

Α. Προβελέγγιος, Ποιήματα: Διπλή Ζωή, Νικητήρια, Τα νησιά μας, (Διπλή Ζωή), Αθήνα, Εστία,1916, σ. 8

Σκουπιδια

Charles Baudelaire & Boris Vian

Πρέπει να είστε πάντα μεθυσμένοι. Αυτό είναι το παν: είναι το μοναδικό ζήτημα. Για να μη νιώθετε το τρομερό φορτίο του Χρόνου που τσακίζει τους ώμους σας και σας γέρνει προς τη γη, πρέπει να μεθάτε χωρίς ανάπαυλα.

Αλλά από τι; Από κρασί, από ποίηση ή από αρετή, όπως προτιμάτε. Αλλά μεθύστε.

Και αν κάποτε, στα σκαλοπάτια ενός μεγάρου, πάνω στο πράσινο χορτάρι ενός χαντακιού, μέσα στη μελαγχολική μοναξιά του δωματίου σας, αν ξυπνήσετε, αφού η μέθη θα έχει ήδη ελαττωθεί ή εξαφανιστεί, ρωτήστε τον άνεμο, το κύμα, το αστέρι, το πουλί, το ρολόι, ό,τι φεύγει, ό,τι αναστενάζει, ό,τι κυλάει, ό,τι τραγουδάει, ό,τι μιλάει, ρωτήστε τι ώρα είναι· και ο άνεμος, το κύμα, το αστέρι, το πουλί, το ρολόι, θα σας απαντήσουν: «Είναι ώρα για να μεθύσετε! Για να μην είστε οι βασανισμένοι σκλάβοι του Χρόνου, μεθάτε αδιάκοπα. Από κρασί, από ποίηση ή από αρετή, όπως προτιμάτε.»

Charles Baudelaire (μτφ. Στέργιος Βαρβαρούσης)

Πειραματισμός

Η Ελευσίνα

Η Ελευσίνα ήταν ένας από τους 174 δήμους της Αττικής. Η λατρεία της Δήμητρας και τα Ελευσίνια Μυστήρια την ανέδειξαν με τον καιρό σε μεγάλο και ένδοξο θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο, σεβαστό σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο.

Τα Ελευσίνια Μυστήρια έπαψαν να λειτουργούν την εποχή του Ιουστινιανού (569 μ.Χ.)

Άγιος Ζαχαρίας, Ελευσίνα

«Υπέρ ευχής Αρτεμισίου και παντός του οίκου αυτού»

Λίγο πριν το τέλος της Ιεράς Οδού, στην κεντρική πλατεία της Ελευσίνας, στέκει ιερός ναός αφιερωμένος στον Προφήτη Ζαχαρία. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του περιηγητή Blouet1, μετά την επανάσταση, στα 1829 είναι το μόνο κτίσμα της πόλης που έμεινε άθικτο. Η παρουσία του επιβλητική μέσα στην απλότητά του.

Περίφραξη οριοθετεί τον προαύλιο χώρο του ναού, η είσοδος στον οποίο απαιτεί από τον επισκέπτη να κατέβει από το επίπεδο της πλατείας πατώντας σε μαρμάρινα πολυπατημένα σκαλοπάτια. Ο χώρος του προαυλίου γεμάτος με δέντρα και απομεινάρια από τη παλαιοχριστιανική βασιλική, επάνω στην οποία κτίστηκε ο μεταγενέστερος ναός.

Στο χώρο αυτό λειτούργησε περίπου από τα μέσα έως τα τέλη του 19ου αιώνα το Α΄ Δημοτικό Σχολείο Αρρένων2, ένα κτίριο με δύο δωμάτια που ήταν από τα πρώτα κτίρια που κτίστηκαν στην Ελευσίνα μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους και το οποίο δε σώζεται σήμερα. Η μαθητική παρουσία, ωστόσο στάθηκεσύμφωνα με την παράδοση η αφορμή για να λειτουργηθεί και πάλι, μετά από αιώνες, ο ναός. Οι μαθητές του σχολείου χρησιμοποιούσαν το εγκαταλελειμμένο κτίριο ως σημείο συνάθροισης. Περνώντας τα χρόνια, τρία αγόρια 13 – 14 ετών, ο Χρήστος Μαρούγκας, ο Ιωάννης Δήμας ή Παρασκευάς και ο Γεώργιος Παππάς υποστήριξαν ότι είδαν και οι τρεις τους επί τρία συνεχόμενα βράδια το ίδιο όνειρο: «Είδαν στην αυλή του σχολείου έναν ιερέα που κρατούσε στα χέρια του το Ευαγγέλιο. Τους είπε πως είναι ο Άγιος Ζαχαρίας και πως ήτανε το σπίτι του»3. Τα παιδιά ενημέρωσαν τους γονείς τους και άρχισαν άμεσα οι ενέργειες για τον καθαρισμό της εκκλησίας. Ο ναός αποκαταστάθηκε και άρχισε να λειτουργείται αφιερωμένος στον Προφήτη Ζαχαρία. Στη συνείδηση των κατοίκων τα τρία αγόρια θεωρήθηκαν οι κτήτορες (ιδρυτές) του ναού και οι απόγονοί τους ακόμα θυμούνταιτο γεγονός.

Πειραματισμός

Ο Θρυμματισμένος κόσμος

Άγιοι Ανάργυροι, Μαρουσι

Ό,τι απέμεινε από το πλήθος των αρχαίων μαρμάρων

Κομμάτια κιόνων, φέροντα επιγραφές.

Η εκκλησία αυτή λεγόταν και Παναγία Μαρμαριωτισσα, προφανώς λόγω του πλήθους των εν αυτή και παρ' αυτήν αρχαίων μαρμάρων, όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Ορλάνδος. (''Μεσαιωνικα μνημεία της πεδιάδας των Αθηνών και των κλιτύων Υμμητού-Πεντελικού Πάρνηθος και Αιγάλεω'', Αθήναι 1933, σ. 201).

Σήμερα όμως, αυτή η εκκλησία με την πληθώρα των αρχαίων ερειπίων έχει εξαφανιστεί.

Στο πίσω μέρος της εκκλησίας όπου έχει ανεγερθεί στην θέση της παλαιάς, βλέπουμε αυτά που γλίτωσαν από τον αφανισμό: Δυο υπολείμματα κιόνων.

Ο Θρυμματισμένος κόσμος

Ο Θρυμματισμένος κόσμος

Αρχαία Αγορά Αθηνών 

Ο Θρυμματισμένος κόσμος

Ομορφοκκλησιά (Άγιος Γεώργιος), Γαλάτσι

Ο ναός βρίσκεται στο Γαλάτσι, στη λεωφόρο Βεΐκου. Είναι γνωστός με την ονομασία Ομορφοκκλησιά λόγω της χάρης και της κομψότητάς του.

Πρόκειται για έναν δίστυλο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό, με παρεκκλήσιο στη νότια πλευρά. Έτσι, στην ανατολική της όψη προβάλλουν δύο αψίδες, των Ιερών του κυρίως ναού και του παρεκκλησίου. Ο τρούλος του ναού είναι αθηναϊκός και το σύστημα τοιχοδομίας  πλινθοπερίκλειστο.

Ο Ορλάνδος χρονολόγησε το μνημείο στο τρίτο τέταρτο του 12ου αι., ακριβώς όπως και ο Megaw το 1931. Ο καθηγητής Μπούρας το τοποθετεί  στον ίδιο αιώνα, με μια οψιμότερη απόκλιση, που, ίσως δικαιολογεί τα νεοφανή δυτικά στοιχεία επίδρασης που εμφανίζονται τόσο στο παρεκκλήσιο όσο και στον κυρίως ναό. Θεωρεί δε ότι ο κυρίως ναός είναι σύγχρονος με το παρεκκλήσιο.