Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015

Το Μετόχι της Αγίας Φιλοθέης









Το Μετόχι Καλογρέζας είναι Μονή που ίδρυσε η Αγία Φιλοθέη των Αθηνών (1522-1589 μ.Χ.). 
Είναι το μοναδικό Βυζαντινό μοναστικό κτηριακό σύνολο που σώζεται στην περιοχή των Αθηνών.
Το μοναστήρι «Μετόχι Καλογρέζας» δεν σώζεται ανέπαφο. Σώζεται όμως η εκκλησία του, ή το «Καθολικό», όπως ονομάζεται η εκκλησία σε κάθε μοναστήρι. Επίσης σώζεται μέρος του περιτοιχίσματος, η Αυλόθυρα του Περιτοιχίσματος και μερικά κελιά. Όλα είναι υπό κατάρρευση.
Περιγραφή της Μονής «Μετόχι Καλογρέζας»: «Είναι Μετόχιον, περιτοιχισμένον. Τετραγωνικώς γειτνιάζεται εκ της ιδίας Μονής. Εντός του Μετοχίου καλογρέζας Εις Ναός με δώσεκα κελλία. Ποσά κατά στρέμματα 2. Τα τρία κελλία θολωτά, τα δε τέσσερα σκεπασμένα εις κακήν κατάστασιν.» (από την απογραφή του 1837 της Βασιλικής Διοικήσεως του Όθωνα)

O Κιουταχής στην επιδρομή που έκανε το 1826 στην Αττική (πολιορκία Αθηνών) κατέστρεψε ένα κομμάτι της μονής «Μετόχι Καλογρέζας».
Ο επισκέπτης μπορεί να εισέλθει στο χώρο της μονής, που δεν είναι περιφραγμένος. Ο χώρος στον περίβολο της μικρής εκκλησίας παρουσιάζει μια απόλυτα γαλήνια όψη, σε αντίθεση με το γύρω αστικό περιβάλλον.
Από το «Μετόχι Καλογρέζας» ξεκινά υπόγεια σήραγγα διαφυγής (δίοδος) που καταλήγει στο διπλανό Δήμο «Φιλοθέης - Ψυχικού». Καταλήγει στη σημερινή «Κρύπτη Φιλοθέης» όπου αναγέρθηκε τον 20ό αιώνα Ναός στο όνομα της Αγίας.
Σε μια επιφανειακή πρόχειρη εκσκαφή μέσα στο μοναστήρι «Μετόχι Καλογρέζας» βρέθηκε ένα γλυπτό επίκρανο από λευκό μάρμαρο, μεταβυζαντινών χρόνων. Αυτό καταγράφηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και παραδόθηκε στο Λαογραφικό Μουσείο του Δήμου Αμαρουσίου, όπου μπορεί να το δει ο επισκέπτης.
Από το επίκρανο αυτό μπορεί να εξαχθούν συμπεράσματα για την ομορφιά που είχαν τα διάφορα κτίσματα μέσα στο μοναστήρι στην ακμή του. (16ος αιώνας).
Αβίαστα προκύπτει το συμπέρασμα ότι το μοναστήρι «Μετόχι Καλογρέζας», το μοναδικό Βυζαντινό μοναστικό κτηριακό σύνολο που σώζεται στην περιοχή των Αθηνών, είναι ένα από τα μεγαλύτερα Ιστορικά, Θρησκευτικά και Πολιτιστικά Μνημεία της Αθήνας.