Η αισθητική της σιωπής

. . .
Ο θεατής έτσι πρέπει να πλησιάζει την τέχνη όπως πλησιάζει κανείς ένα τοπίο. Ένα τοπίο δεν απαιτεί από τον θεατή την «κατανόηση» του, την απόδοση του μιας σημασίας, τις ανησυχίες και τις συμπάθειες του· απαιτεί, μάλλον, την απουσία του, ζητάει απ΄αυτόν να μην του προσθέσει τίποτα. Η οραματική διάθεση των πραγμάτων, για να μιλήσει κανείς επακριβώς, συνεπάγεται την ικανότητα εκ μέρους του θεατή να ξεχνάει τον εαυτό του: ένα αντικείμενο άξιο να κοιταχτεί μ” αυτόν τον τρόπο είναι ένα αντικείμενο που, στην πραγματικότητα, εκμηδενίζει αυτόν που το συλλαμβάνει.

. . .
Ο Κρισναμούρτι ισχυρίζεται ότι πρέπει ν” αποβάλλουμε την ψυχολογική μνήμη, την οποία διαφοροποιεί από την απλή μνήμη των γεγονότων. Γιατί διαφορετικά, δεν κάνουμε τίποτ” άλλο από το να γεμίζουμε το νέο με το παλιό, αποκλείοντας έτσι τη δυνατότητα μιας καινούργιας εμπειρίας με το ν” αγκιστρώνουμε την καθεμία μας εμπειρία πάνω σε κάποια άλλη που προηγήθηκε.
Πρέπει να καταστρέψουμε τη συνέχεια (που εξασφαλίζεται από την ψυχολογική μνήμη), πηγαίνοντας ως το τέλος κάθε συγκίνησης ή σκέψης.
Και μετά το τέλος, αυτό που ακολουθει (για ένα διάστημα) είναι η σιωπή.

. . .
«Υπάρχει κάτι το παράξενο στις πράξεις της γραφής και της ομιλίας,» έγραψε ο Νοβάλις το 1799. «Το γελοίο και εκπληκτικό λάθος που κάνουν οι άνθρωποι είναι ότι πιστεύουν πως χρησιμοποιούν τις λέξεις σε σχέση με τα πράγματα. Δεν είναι συνειδητοί της φύσης της γλώσσας – που είναι ότι αποτελεί η ίδια τη μόνη της φροντίδα και απασχόληση, και είναι αυτό ακριβώς που την κάνει ένα τόσο γόνιμο και λαμπερό μυστήριο. Όταν κανείς μιλάει μόνο για να μιλάει λέει τα πιο πρωτότυπα και αληθινά πράγματα που μπορεί κανείς να πεί».

Σούζαν Σόνταγκ
Η αισθητική της σιωπής
ΝΕΦΕΛΗ